Centrum Tradycji Hutnictwa
Centrum Tradycji Hutnictwa w Ostrowcu Świętokrzyskim przybliża zwiedzającym hutnicze tradycje miasta i regionu. Urządzone na dwóch kondygnacjach dawnego Zakładowego Domu Kultury Huty im. Marcelego Nowotki ekspozycje łączą elementy tradycyjne – makiety, modele czy artefakty historyczne z elementami interaktywnymi – wykorzystane zostały stoły multimedialne, panele dotykowe, projektory, gry edukacyjne oraz czytniki i odtwarzacze.
Doskonałe warunki naturalne, jakie powstały w dolinie Kamiennej sprzyjały rozwojowi hutnictwa – rozległe lasy dostarczały węgiel drzewny, odkryto też bogate złoża rud żelaza. Ta historia, której początki sięgają 2000 lat wstecz, tworzy się do dziś.
Okolice Gór Świętokrzyskich stanowiły w Europie największy, poza Cesarstwem Rzymskim, okręg produkcji żelaza. W pierwszych wiekach naszej ery obejmowało obszar ponad 800 km kwadratowych, na których ulokowanych było około pół miliona pieców, zgrupowanych w hutnicze piecowiska. Charakterystyczne piece dymarskie, zbudowane z podziemnej kotlinki i nadziemnego szybu, były używane jednorazowo – po zakończonym wytopie szyb pieca rozbijano, by wydobyć powstałą łupkę żelaza. Powstały po wytopie żużel przez wieki można było znaleźć na świętokrzyskich polach.
Produkcja i obróbka żelaza w dawnej Polsce odbywały się często z wykorzystaniem koła wodnego i energii przepływu wody. Takie zakłady – kuźnice znajdowały się także w dolinie rzeki Kamiennej. W kuźnicach, zwanych też młotowniami, wytopione z rudy duże kawałki metali przerabiano lub uzdatniano za pomocą młota, poruszanego kołem wodnym. Ta mechanizacja pozwalała nadawać kształty gotowym produktom z żelaza, miedzi i mosiądzu.
Okolice Ostrowca Świętokrzyskiego zawsze sprzyjały rozwojowi hutnictwa, bowiem występowały tu rudy żelaza, a obfitość lasów pozwalała na masową produkcję węgla drzewnego. Rudy żelaza, w zależności od głębokości zalegania i formy złoża, wydobywa się metodą odkrywkową lub głębinową, ślady takich kopalni zachowały się nad Kamienną. W świętokrzyskich lasach są także pozostałości po mielerzach, w których węglarze spalali drewno w celu wytworzenia węgla drzewnego w procesie suchej destylacji.
Godziny wejść
dla osób indywidualnych
• od wtorku do piątku
14.00–15.45
16.00–17.45
• niedziela
10.30–12.00
13.00–15.00
15.30–17.30
• w poniedziałki i soboty nieczynne
dla grup zorganizowanych
• od wtorku do piątku
9.00–11.00
11.30–13.30
• w poniedziałki i soboty nieczynne
• niedziela po wcześniejszym ustaleniu telefonicznym
